A ltın ve gümüş sikkelerin birlikte kullanıldığı zamanlarda insanlar altın olanı saklamış, gümüş olanı harcamış. Neden? Çünkü insanların değerli olanı elde tutması, değersiz olanı ise elden çıkarması oldukça rasyonel bir davranış. İşte rasyonel olan bu davranışı, 16.yy’da İ ngiltere'de Kraliçe I. Elizabeth'in mali danışmanı olan Sir Thomas Gresham, “kötü para, iyi parayı kovar” ifadesiyle ekonomik bir yasaya dönüştürmüştür. Gresham yasası, yazılı (nominal) değerleri a ynı fakat külçe değerleri farklı iki paradan, külçe değeri yüksek olan paranın piyasadan (dolaşımdan) çekilmesidir. Nominal değer ve külçe değeri ne demektir? Örneğin bir madeni paranın üzerinde “5 TL” yazıyorsa bu onun nominal değeridir. Külçe değeri ise paranın yapıldığı metalin (altın, gümüş, bakır, nikel vs.) piyasa değeridir. Yani parayı eritip sadece metal olarak sattığınızda elde edeceğiniz değerdir. Örneğin elinizde iki adet 5 TL’lik madeni para var. Biri gümüşten, diğeri nikelden yapılmış olsun. İki...
Bir sayının bir başka ölçeğe dönüştürülmesi bir tür ölçekleme işlemidir. Bu tıpkı 5’li not sisteminin 100’lü not sistemine dönüştürülmesi gibidir. Yahut ölçekleme, TL’nin dolar gibi bir başka para birimine çevrilmesi işlemi gibidir. Dolayısıyla biz, reel sayıları rahatlıkla logaritma gibi başka birimli sayılara dönüştürebiliriz. Peki, neden reel bir sayıyı, logaritma gibi başka birimli sayılara dönüştürmeye ihtiyaç duyarız? Çok hızlı bir şekilde çoğalan bakteri sayılarıyla hemhal olduğumuzda, ışık yılı cinsindeki mesafeler üzerinde işlemler yaptığımızda veya çıplak gözle göremediğimiz bir virüsün büyüklüğünü (çapını) ölçtüğümüzde ya çok büyük ya da çok küçük sayılarla uğraşırız. Ve çok büyük veya çok çok küçük sayılarla matematiksel işlem yapmak bıkkınlık vericidir. İşte bu çok büyük ya da çok küçük sayılarla işlem yapmanın bir yolu, bu sayıları “logaritma” adı verilen bir başka ölçeğe dönüştürmektir. Çok büyük ya da çok küçük sayıları önce küçültüyoruz; küçük sayılarla işleml...