A ltın ve gümüş sikkelerin birlikte kullanıldığı zamanlarda insanlar altın olanı saklamış, gümüş olanı harcamış. Neden? Çünkü insanların değerli olanı elde tutması, değersiz olanı ise elden çıkarması oldukça rasyonel bir davranış. İşte rasyonel olan bu davranışı, 16.yy’da İ ngiltere'de Kraliçe I. Elizabeth'in mali danışmanı olan Sir Thomas Gresham, “kötü para, iyi parayı kovar” ifadesiyle ekonomik bir yasaya dönüştürmüştür. Gresham yasası, yazılı (nominal) değerleri a ynı fakat külçe değerleri farklı iki paradan, külçe değeri yüksek olan paranın piyasadan (dolaşımdan) çekilmesidir. Nominal değer ve külçe değeri ne demektir? Örneğin bir madeni paranın üzerinde “5 TL” yazıyorsa bu onun nominal değeridir. Külçe değeri ise paranın yapıldığı metalin (altın, gümüş, bakır, nikel vs.) piyasa değeridir. Yani parayı eritip sadece metal olarak sattığınızda elde edeceğiniz değerdir. Örneğin elinizde iki adet 5 TL’lik madeni para var. Biri gümüşten, diğeri nikelden yapılmış olsun. İki...
Barajlarda baraj kapağı neden kaldırılır?
Barajlarda baraj kapağı elektrik üretimi için kaldırılır ve
elzemdir.
Biriktirilen suyun aşağı doğru hızlıca ve büyük bir basınçla
akmaya başlamasını sağlamak için baraj
kapağı kaldırılır.
Amaç ne?
Amaç, dev türbinlerin pervanelerine suyun çarpmasını sağlamaktır.
Peki neden?
Nedeni, suyun kinetik enerjisinden pervanelerin mekanik
enerjisine bir dönüşüm sağlamaktır.
Yöntemi, prensibi nedir?
Mekanik enerjiden bir dizi bakır bobin aracılığıyla
mıknatıslanma, manyetik alan gibi fizik yasaları (yasalara karşı alerjiniz
varsa konuyu boş verin gitsin) kullanılarak elektrik enerjisi elde edilir.
Kullanılan teknik ve araçlar var mıdır?
Elbette. Detaylarına girmiyorum.
Elde edilen elektrik enerjisi, transformatörlerle voltajı belirli ve sabit tutulan elektrik akımlarına dönüştürülür. Sonunda suyun kinetik enerjisinden elde edilen elektrik enerjisi, PC’ime kadar nakledilir. Ben de oturduğum yerden parmaklarımın ucunu kullanarak bu yazıyı yazıp yayma fırsatını yakalamış olurum.
Az kaldı, lafı bağlayacağım.
YÖK, baraj puanını kaldırmış.
Baraj puanı, neden vardı? Açıklayabiliyor muydunuz? Yok.
Baraj puanının 180 ya da 200 gibi niceliksel bir değer olmasının nedenini açıklayabiliyor muydunuz? Kurumsal bir açıklama yok. Fakat benim bildiğim bir izahat var. Prof. Dr. Ali Baykal'dan.
E şimdi YÖK, baraj puanını kaldırmışsa neden kaldırmış?
Açıklama var mı? Aslında açıklama olmasa da bir laf var. O
da “Hayırlı olsun”!
Kurumda somut, ölçülebilir, sınanabilir ve (ve hepsinden önemlisi) paylaşılabilir veriler var mı? Bilmiyorum.
Oysa olması gereken verili, kanıta dayalı bir tartışma
götürüp sonra kararların alınmasıdır.
E ne yapcaz şimdi?
Soru soracağız?
Verilen bir karar en çok kimleri/hangi kurumları memnun
edecek, düşüneceğiz?
Fırsatlar kimin için çalıyor?
Adil rekabet ortamına mı yakınsıyoruz?
Üniversiteler nereye doğru evrilecek?
Neydi ki üniversitelerdeki nitelik? Frenliyorum kendimi.
