A ltın ve gümüş sikkelerin birlikte kullanıldığı zamanlarda insanlar altın olanı saklamış, gümüş olanı harcamış. Neden? Çünkü insanların değerli olanı elde tutması, değersiz olanı ise elden çıkarması oldukça rasyonel bir davranış. İşte rasyonel olan bu davranışı, 16.yy’da İ ngiltere'de Kraliçe I. Elizabeth'in mali danışmanı olan Sir Thomas Gresham, “kötü para, iyi parayı kovar” ifadesiyle ekonomik bir yasaya dönüştürmüştür. Gresham yasası, yazılı (nominal) değerleri a ynı fakat külçe değerleri farklı iki paradan, külçe değeri yüksek olan paranın piyasadan (dolaşımdan) çekilmesidir. Nominal değer ve külçe değeri ne demektir? Örneğin bir madeni paranın üzerinde “5 TL” yazıyorsa bu onun nominal değeridir. Külçe değeri ise paranın yapıldığı metalin (altın, gümüş, bakır, nikel vs.) piyasa değeridir. Yani parayı eritip sadece metal olarak sattığınızda elde edeceğiniz değerdir. Örneğin elinizde iki adet 5 TL’lik madeni para var. Biri gümüşten, diğeri nikelden yapılmış olsun. İki...
Eldeki verilere ya da bilgilere dayanarak gelecekle ilgili en akıllıca (isabetli) tahminleri kim yapmak ister? Örneğin dört arkadaş bilye oynuyorsunuz. Sekiz bilyeyi yan yana dizdiniz ve sağ baştaki bilyeyi hedef aldınız. Belli bir uzaklıktan elinizdeki 15 bilyeyle sağ baştaki bilyeyi vurmaya çalışıyorsunuz. Karşında sekiz bilye. Hedef sağ baştaki bilye. Atış sayın 15. Atış yapmadan önce aklından geçenler… Elindeki bilyenin hızını, açısını, rüzgârı ve kendi el becerini düşünerek, sağ baştaki bilyeyi vurup vuramayacağını düşündün (tahmin etmeye çalıştın). Düşündün çünkü başarılı olmak istiyorsun. Her bir bilye atışından sonra… Yaptığın atışların sonucuna bakıyorsun. Bilye hedefe yaklaştı mı, çok mu uzağa gitti, sağa mı saptı, sola mı? Sert atış yaptığında genelde hedef bilyeyi bir miktar aşıyorsun. Daha yavaş attığında hedef bilyeye ulaşamıyorsun. Bunlar eldeki verilerin . Önceki atışlarından elde ettiğin verilere bakarak bir sonraki atışını daha iyi yapmaya çalışıyors...