A ltın ve gümüş sikkelerin birlikte kullanıldığı zamanlarda insanlar altın olanı saklamış, gümüş olanı harcamış. Neden? Çünkü insanların değerli olanı elde tutması, değersiz olanı ise elden çıkarması oldukça rasyonel bir davranış. İşte rasyonel olan bu davranışı, 16.yy’da İ ngiltere'de Kraliçe I. Elizabeth'in mali danışmanı olan Sir Thomas Gresham, “kötü para, iyi parayı kovar” ifadesiyle ekonomik bir yasaya dönüştürmüştür. Gresham yasası, yazılı (nominal) değerleri a ynı fakat külçe değerleri farklı iki paradan, külçe değeri yüksek olan paranın piyasadan (dolaşımdan) çekilmesidir. Nominal değer ve külçe değeri ne demektir? Örneğin bir madeni paranın üzerinde “5 TL” yazıyorsa bu onun nominal değeridir. Külçe değeri ise paranın yapıldığı metalin (altın, gümüş, bakır, nikel vs.) piyasa değeridir. Yani parayı eritip sadece metal olarak sattığınızda elde edeceğiniz değerdir. Örneğin elinizde iki adet 5 TL’lik madeni para var. Biri gümüşten, diğeri nikelden yapılmış olsun. İki...
a x , şeklinde gösterilen matematiksel terimlere üstel sayı denir. Y= a x eşitliği a tabanında x üstü olan sayının Y olduğunu ifade eder. Sıfırdan büyük herhangi bir a sayısı, belirli bir kuvvette artırılabilir veya hızlandırılabilir. Bir başka deyişle, sayı kendi kendisiyle x kez çarpılır. Bu çarpma işlemi, üslü sayılar olarak bir matematik dersinin konusu olarak bilinir. Merkez üssü, hava üstü gibi durumlarla hiç ilgisi yoktur. Üstel sayılarda, sayıya (çokluğa) belirli bir kuvvetin uygulanması bizi, “hareket” kavramıyla; hareket kavramı “hız” kavramıyla ve hatta hareket kavramı bizi “değişim” kavramıyla çekiştirmektedir. Kötü bir matematik edebiyatı yapacak olursam “bir lafı 40 kez üsteleme” diyebilirim. Dünya üzerindeki olayların, ölçümlerin zamana göre değişimi her zaman sabit midir? Ne münasebet. Arttıkça artan hızlarda değişimler yok mudur? Var mı yoksa? Üçüncü senaryomuzla devam edelim hadi. Senaryo 3: Üstel (Artan) hızda değişim Zamana göre hasta sayıl...